Boek met typisch Urker gewoonten in de maak

URK • Vr 24 februari 2017 | 9:40 • Vrijdag 24 februari 2017 | 9:40
"IJ proat niet eut een paarsoofd.", "Dat skit een oend as ie t voor z'n gat et." en "IJ lopt op de skuifies." Het zijn drie Urker uitdrukkingen die zomaar eens terug kunnen komen in het nieuwe boek 'Typisch Urk'. Mandy van Dijk, samensteller van de Urker Spreukenkalender, schrijft het boek. 

Van Dijk heeft al drie jaarkalenders met spreuken en Urker gebruiken volgeschreven, maar er is meer dan genoeg voor het boek. "Het is een dialect van meer dan duizend jaar oud. Er gebeurt heel veel", vertelt ze. "Niet alleen de visserij, de kerk, maar ook de creativiteit, de betrokkenheid en de humor komen in het boek voor. Je krijgt een breder beeld van wat Urk Urk maakt."

Op een afstandje
De schrijfster is zelf opgegroeid op het voormalige eiland. Op haar achttiende vertrok ze naar Zwolle voor een studie. "Eenmaal daar begon ik Urk steeds meer te waarderen. Op een afstandje merk je hoe mooi het is. In Zwolle kreeg ik veel vooroordelen over Urk te horen. 'Iedereen zit in de vis', 'allemaal coke-verslaafden' en 'iedereen heeft een bijbel'. Daarom ben ik de spreukenkalenders gaan samenstellen."

Grappig
Haar man komt niet van Urk. Dus veel Urker gebruiken en spreuken komen in haar huishouden niet voor. "Maar soms zeg ik wel eens wat en dan weet mijn man niet wat ik bedoel. Dat is wel grappig." Van Dijk heeft een kind. Gaat zij de kennis die zij heeft over het Urker dialect overbrengen? "Misschien wel, maar omdat mijn man het niet spreekt, denk ik dat het bij een paar dingen blijft."

G'nacht
Er zijn heel wat gewoonten op Urk die Van Dijk mooi vindt. "Denk aan g'nacht zeggen. Dat is een heel liefdevolle traditie. Het is meer dan alleen maar goedenacht wensen. Er zit meer liefde en bezorgdheid in. Je zegt het niet alleen als je uit de kroeg vertrekt of op huis aan gaat. Je zegt het tegen je geliefden om ze het allerbeste te wensen."

Suggesties
Het boek Typisch Urk is bijna klaar, al kan Van Dijk altijd nog goede suggesties gebruiken. "Ik vind het ook mooi om te weten of Urker families bepaalde familietradities hebben bijvoorbeeld", aldus de schrijfster. Zij wil het boek rond Moederdag af hebben.

Om de kosten zo laag mogelijk te houden, hoopt Van Dijk dat veel bedrijven en Urkers het boek bestellen. "Het boek is natuurlijk vooral ook leuk voor niet-Urkers."

Betekenis
En wat betekenen die eerste drie spreuken aan het begin van dit artikel dan?

IJ proat niet eut een paarsoofd.
Hij weet waar hij het over heeft.

Dat skit een oend as ie t voor z'n gat et.
Dat is de moeite niet waard, het is een kleinigheid. 

IJ lopt op de skuifies
Hij komt langs als hij denkt dat er iets lekkers te halen valt
Skuivies betekent iets toegeschoven krijgen. 
 

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!

Deel artikel