omroep flevoland

"Als de minister deze aanbevelingen doet, kunnen ze de boeren uit de crisis te helpen." Dat zegt Tineke van den Berg uit Almere, die heeft meegedacht en geschreven aan het Groenboerenplan dat woensdagmiddag is overhandigd in Den Haag.

Het Groenboerenplan is geschreven door 2.500 biologische boeren. In het plan staan adviezen aan de ministers Van der Wal en Staghouwer over hoe de landbouw anders kan worden aangepakt, om daarmee de landbouwcrisis op te kunnen lossen.

In het plan staan tien kernpunten over onder meer wet- en regelgeving, subsidie, grondbeleid, onderwijs, voorlichting en reclame. Met de kernpunten willen de agrariërs tot een omslag in de landbouw en perspectief voor de boeren komen, want dat laatste ontbreekt volgens hen. "De minister heeft hele duidelijke doelen gesteld, maar hij heeft niet gezegd wat het perspectief voor de boeren is en hoe de boeren verder kunnen", zegt Tineke van den Berg van de biodynamische boerderij de Vliervelden in Almere. "We hebben het plan gemaakt om de minister te laten weten waar hij voor kan zorgen om een landbouwtransitie te realiseren."

Perspectief ontbreekt
Minister Staghouwer had een perspectiefnota geschreven over de aanpak van de crisis, maar wat volgens Van den Berg ontbrak was het toekomstbeeld voor de boeren. "Wij willen de minister met de adviezen daarbij helpen." Ook boer Krispijn van den Dries uit Ens merkt dat er weinig perspectief is voor de ondernemers. Hij schreef niet mee aan de adviezen, maar is het er wel mee eens. "Er is natuurlijk veel negativiteit over boeren en stikstof", zegt hij. "Ik vind het wel positief dat er nu een tienpuntenplan is gemaakt."

Zijn dorpsgenoot Joost van Strien is het ook met de punten eens. "Dat er wat moet veranderen is steeds meer boeren duidelijk", zegt hij. "Alleen ontbreekt het aan perspectief. Wij zijn behoorlijk aan het innoveren en verduurzamen, maar ook daarmee lopen we tegen grenzen aan van wat economisch haalbaar is. De verduurzamende maatregelen leiden tot hogere kosten. Boeren produceren niet alleen maar voedsel, maar leggen ook CO2 vast in de bodem en werken aan de biodiversiteit." Als je de kosten daarvan doorberekent in het product, wordt het voedsel volgens Van Strien ook duurder. "Dat wil je ook niet. De maatschappelijke diensten moet je op andere manieren verrekenen."

Minder kunstmest en pesticiden
De biologische boeren willen onder meer een grote teruggang in het gebruik van kunstmest en pesticiden. "Hierdoor komen de biodiversiteit en de bodem weer tot leven", zegt Van den Berg. "De bodems van Flevoland zijn nog erg jong. Het is de beste grond van Nederland, maar het gaat enorm achteruit. De bodem wordt een doos waar je kunstmest in gooit in plaats van een levende bodem die met je meewerkt. Wij zien dat het anders kan."

Naast minder pesticiden en kunstmest willen de agrariërs ook dat de boeren die duurzamer werken, een hogere prijs moeten krijgen voor hun producten. Van den Dries: "Er wordt veel te weinig aan de boer betaald. Zij maken heel weinig winst. Een bepaalde keten daartussen profiteert ervan. Vervuilende producten moeten meer kosten dan biologische producten."

Verwachting: positieve reacties
Van den Dries hoopt dat het plan goed ontvangen wordt door de ministers. "Ze willen dat de boeren verduurzamen. Dan mag je er toch vanuit gaan dat ze positief in dit plan staan." Ook Van Strien denkt dat de plannen positief worden ontvangen. "Ik denk dat de politiek ook wel blij is dat er vanuit de boeren een compleet plan ligt."

Volgens Van den Berg zijn de ministers inderdaad enthousiast over het plan. "Minister Van der Wal zei gisteren nog dat ze overtuigd was dat er veel boeren zijn die nu al laten zien dat het anders kan. Als de minister zorgt dat elke boer geholpen wordt om het bedrijf verder te verduurzamen, weet ik zeker dat er heel veel boeren aan mee willen doen. Maar dan moeten ze wel de mogelijkheden krijgen en erin gesteund worden door de overheid."