omroep flevoland

De gemeente Almere en toenmalig burgemeester Weerwind zijn in 2021 akkoord gegaan met veldonderzoek naar de Almeerse moslimgemeenschap waarbij onderzoekers vooraf niet bekend zouden maken voor wie zij hun vragen stelden. De onderzoeksmethode die de gemeente Almere wilde inzetten, had dus inderdaad een heimelijk karakter.

Maar er was en is geen enkel bewijs dat die heimelijke methode ook daadwerkelijk is ingezet. De gemeente wil de moskeeën inzage geven in alle beschikbare documenten om dat te laten zien. Dat is in een notendop de officiële reactie van de gemeente Almere en burgemeester Hein van der Loo op een uiterst kritisch rapport van de Ombudsman Metropool Amsterdam.

Ernstige nalatigheid
Die concludeerde onlangs dat de gemeente ernstig nalatig is geweest bij het beschermen van de grondrechten van de moslimgemeenschap. Almere probeerde de moslimgemeenschap tussen 2016 en 2021 op verschillende manieren in beeld te brengen. De manier waarop leverde uiteindelijk een diepe vertrouwensbreuk op met de gemeenschap.

De gemeente is het eens met de meeste harde conclusies uit het onderzoek: "Wij herkennen ons in uw constateringen over onduidelijkheden die zijn ontstaan door een gebrek aan transparantie over (voorgenomen) onderzoeken, de inzet van een netwerkregisseur en het buitenspel houden van de moslimgemeenschap zelf."

Andere keuzes met kennis van nu
De gemeente Almere schrijft dat met de kennis van nu nadrukkelijk andere keuzes gemaakt hadden moeten worden. Niet alleen over het soort onderzoek en de daarbij horende discutabele methode. Maar destijds werd de gemeenteraad ook niet geïnformeerd, werd de functionaris gegevensbescherming niet betrokken en ging de gemeente akkoord met verregaande voorwaarden van het gebruikte adviesbureau.

Toenmalig burgemeester Franc Weerwind

Twijfels bij eerder onderzoek
Zij vroegen en vragen zich nog altijd af of eerdere contacten met een netwerkregisseur van NTA wel volgens het boekje zijn gegaan. Volgens sommigen riekten die onderzoeken ook naar spionage.

Almere begrijpt die gedachten, maar zegt nogmaals dat er geen bewijzen voor zijn gevonden: "Wij hebben begrip voor deze twijfels (...). Moskeebesturen hebben ons achteraf meermalen kenbaar gemaakt het gevoel te hebben gehad dat NTA ook bij hen (naar men zegt persoonlijke) informatie heeft verzameld en wellicht met derden heeft gedeeld. In deze bestuurlijke reactie benadrukken wij dat ons geen informatie bekend is die een dergelijke werkwijze in Almere in het verleden onderschrijft."

Inzage in alle documenten
Almere wil de moslimgemeenschap hier nog altijd van overtuigen: "Wij willen dit kracht bijzetten door de moslimgemeenschap inzage te verschaffen in alle binnen de gemeente beschikbare documentatie en correspondentie. Wij hopen van harte dat die inzage bijdraagt aan de gewenste en ook noodzakelijke helderheid."

In de nasleep van de onderzoekaffaire is inmiddels een positief verzoeningsgesprek geweest tussen gemeente en vertegenwoordigers van de moskeeën. Eiste onderzoeksbureau NTA een rectificatie van de Ombudsman. En vonden er felle discussies plaats in de Almeerse gemeenteraad. Een motie van wantrouwen tegen burgemeester Van der Loo werd uiteindelijk ingetrokken.