Duits oorlogstoestel WOI crashte een eeuw geleden

DRONTEN • Vr 22 september 2017 | 15:34 • Vrijdag 22 september 2017 | 15:34

Precies honderd jaar geleden stortte tijdens de Eerste Wereldoorlog een Duits oorlogsvliegtuig neer in de toenmalige Zuiderzee. De Gotha G.iv had piloot Emil Haes, Martin Emmler en Heinz Schreiber aan boord. Ze kwamen alle drie bij de crash om het leven. Omroep Flevoland duikt in de geschiedenis van de allereerste vliegtuigcrash in wat nu Flevoland is.

Vliegveld van Gontrode
De Duitse troepen waren tijdens de Eerste Wereldoorlog België binnengevallen om beter te kunnen vechten tegen de Fransen en de Britten. In het plaatsje Gontrode, onder de rook van Gent, werd een vliegveld gebouwd. Van daaruit vielen Gotha's Groot-Brittannië aan. Ook de Gotha die in de Zuiderzee is neergestort, kwam van dit vliegveld.

In de zomer van 1917 begonnen de bombardementen, vertelt Henk Tyberghein. Hij woont in Gontrode en heeft zich verdiept in de historie van zijn woonplaats. De Britten noemen de zomer van 1917 ook wel 'The Gotha Summer'. De Duitsers vlogen af en aan om bommen te gooien op de Britten. Het doel was terreur, veel paniek zaaien bij de lokale bevolking.

De Britten gingen zich in de loop van de oorlog beter weren tegen de Duitse Gotha's. Afweergeschut en jachtvliegtuigen maakten het de Duitsers moeilijker. In de herfst van 1917 besloten die dan maar in de nacht te gaan bombarderen in zwart geschilderde toestellen. De Britten konden de toestellen moeilijker zien, maar de Duitse piloten hadden wel problemen met navigeren in het donker.

De laatste vlucht
De 'Flevolandse' Gotha begon op 28 september 1917 aan zjin laatste vlucht. Wat er precies is misgegaan, blijft een raadsel. Tyberghein heeft wel een vermoeden. Het toestel moest via een smalle strook van zo'n 40 kilometer vliegen tussen Cadzand in Nederland tot het front met de Fransen bij Nieuwpoort. Een kleine fout met het kompas betekende al snel dat een toestel boven vijandig gebied of boven neutraal Nederland terechtkwam.

Het kompas was onder meer gevoelig voor statische energie. ''Het kompas werkte niet goed omdat het toestel twee motoren had en veel ijzer bevatte. Daardoor gingen de kompassen afwijken", aldus Tyberghein. De piloot van de neergestorte Gotha heeft dit probleem mogelijk ook gehad. ''En dan zie je land, raakt je brandstof op. Dan is er geen land meer en kom je in het water terecht. Je kunt je niet oriënteren, je kunt niet goed zwemmen. Het noodlot slaat toe.''

Laatste rustplaats
Het vliegtuig stortte 29 september 1917 neer. Het lichaam van Heinz Schreiber werd pas eind oktober dat jaar gevonden op het strand van Blankenham. Martin Emmler is door een Urker visser gevonden. Zijn lichaam vertoonde kogelwonden. Emil Haes werd door een Elburgse visser gevonden. De bemanning is begraven op de Duitse begraafplaats in de Limburgse plaats Ysselsteyn.

Bron foto's: Erfgoedbank Land van Rode. Afkomstig uit de collectie van Thomas de Genth en het IWM.

Bekijk in Google Maps

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 06 - 52 52 4891 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!