Vergeten oorlogsdrama: kinderen gebombardeerd op vrachtschip

RUTTEN • Do 5 september 2019 | 7:56 • Donderdag 5 september 2019 | 7:56

Het is 5 september 1944, de Tweede Wereldoorlog duurt al vier jaar. Rustig ligt het vrachtschip Tjoba in de Lemstervaart te wachten voor de Friese sluis in Rutten. Het schip gaat hooi vervoeren naar Purmerend, maar het hooi is nog niet droog genoeg om ingeladen te worden. Voor Schipper Hendrik Hartman zit er niks anders op om met zijn gezin te wachten tot ze kunnen doorvaren. Deze wachtdag wordt de familie fataal.

In de vroege ochtend van 6 september wordt het schip geraakt door een bom afkomstig van een geallieerd vliegtuig. Een Britse Mosquito raakt het schip. Hendrik Hartman en zijn gezin dat aan boord is, hebben geen schijn van kans. Iedereen komt om het leven. De zwaar verminkte lichamen konden worden geborgen. Alleen het lichaam van Remmi werd niet aangetroffen in het schip. Een paar dagen later wordt het levenloze lichaampje gevonden bij de sluis.

Het gezin bestond uit zes kinderen. Drie van hen waren niet aan boord van het schip. Zij verbleven bij hun grootouders in Zwolle. Deze oudste kinderen voeren niet mee omdat ze naar school moesten. Hierdoor hebben zij het drama overleefd. In de rouwadvertentie in de Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant wordt gesproken van een ongeluk.

Hendrik Hartman, 41 jaar
Lina Hartman-Booij, 36 jaar
Jan Hartman, 9 jaar
Remmi Hartman, 7 jaar
Riki Hartman, 4 jaar

tekst gaat verder onder foto

Stichting Oud Lemmer deed onderzoek naar de treurige gebeurtenis in Rutten. Het schip lag op het verkeerde moment op de verkeerde plek.

Dolle Dinsdag
Dinsdag 5 september 1944 is de geschiedenis in gegaan als Dolle Dinsdag. De geallieerden hadden in korte tijd veel terrein gewonnen op de nazi's. In het het land werd feest gevierd, omdat de bevrijding nabij leek. Onder de bezetter brak paniek uit. Administratie werd vernietigd en sommige NSB'ers en nazi's sloegen op de vlucht. De geallieerden maakten jacht op deze vluchtenden.

De Britse vliegers schoten op alles wat los en vast zat. Een schip dat in de sluis lag, kon gebruikt worden door nazi's om mee te vluchten. Of dit ook een gerichte actie was, is niet duidelijk. Vliegtuigen gooiden vaker niet gebruikte bommen weg als deze bij een missie niet waren gebruikt. Het vliegtuig wordt daardoor lichter en kan dan sneller naar de thuishaven in Engeland vliegen. Waarom het schip geraakt is, blijft onduidelijk.

De stoffelijke overschotten van de familieleden zijn per schip naar Zwolle gevaren. Daar zijn de vijf slachtoffers begraven op de algemene begraafplaats Bergklooster. Vrijdag wordt bij de Friese Sluis in Rutten een monument onthuld dat herinnert aan dit vergeten oorlogsdrama.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!

Deel artikel