omroep flevoland

De groeiende wachtlijsten voor de Almeerse Oostvaarderskliniek en andere tbs-instellingen in het land kunnen nadelig uitpakken voor de behandeling van patiënten, en hun terugkeer in de maatschappij bemoeilijken. Daarvoor waarschuwt advocaat Jan-Jesse Lieftink van Bureau TBS Advocaten. Zijn kantoor staat zo'n 120 tbs-gestelden bij, waarvan er 15 in de Almeerse tbs-kliniek verblijven.

Woensdag werd bekend dat tbs-instellingen plekken tekort komen, omdat rechters vaker een tbs-behandeling opleggen. Dit zou een gevolg zijn van de zaak Anne Faber. De moordenaar en verkrachter van de Utrechtse studente zat in een open kliniek, omdat hij tbs wist te ontlopen. Rechters zouden sindsdien vaker tbs opleggen.

Wachtlijst tot 12 maanden
Advocaat Lieftink: "Alle klinieken hebben een wachtlijst. En die kan oplopen tot 7 en bij sommige klinieken zelfs 12 maanden. Alleen in de Van Mesdagkliniek in Groningen kunnen mensen soms sneller terecht. Maar niet elke patiënt is erbij gebaat om helemaal daar te gaan zitten. Als zo'n patiënt dan uit Almere komt of zelfs Limburg, wat ook echt voorkomt, dan krijgt zo'n persoon in Groningen niet zo vaak bezoek van familie. Dat kan de kans op recidive, het terugvallen in oud gedrag, vergroten."

Lieftink wijst erop dat de overheid al enkele jaren het beleid hanteert dat patiënten zoveel mogelijk in hun eigen regio in een kliniek worden geplaatst. "Er is gebleken dat patiënten bij hun terugkeer in de maatschappij erg gebaat zijn bij hun netwerk. De kans dat het goed gaat, is groter als iemand kan terugvallen op familie en bekenden. Maar in de praktijk is dat plaatsen in de regio dus lastig."

Ook verhoogd risico bij doorstromen
Lieftink ziet niet alleen problemen bij de instroom in klinieken. Ook de doorstroom is volgens hem een probleem. "Het gaat dan bijvoorbeeld om patiënten die klaar zijn om naar een instelling met een lichter regime te gaan. Dan is vinden van geschikte plek door wachtlijsten vaak erg lastig. Regelmatig wordt er dan gekozen voor een instelling omwille van de regio, terwijl die instelling niet geschikt is. Dat werkt dan ook weer risicoverhogend."

Uitstroom loopt vast
Ook de uitstroom van patiënten zag Lieftink de afgelopen jaren vastlopen. Dit komt volgens hem niet alleen door een gebrek aan betaalbare woningen, maar ook doordat veel gemeenten niet zitten te wachten op de komst van tbs'ers. "Klinieken hebben vaak zelf ook wel wat huizen, waar patiënten in eerste instantie ondergebracht kunnen worden. Dat is ook in Almere het geval. Maar in die huizen zitten nu soms ook patiënten die eigenlijk al klaar zijn met hun behandeling. Gevolg is dat een tbs-behandeling nu soms onnodig verlengd wordt, om te voorkomen dat iemand uit zijn huis gezet wordt en vervolgens op straat zou belanden. Want dat is natuurlijk het laatste dat je wilt."