Waarom wordt stadsverwarming duurder?

FLEVOLAND • Ma 31 januari 2022 | 6:53 • Maandag 31 januari 2022 | 6:53

De tarieven van de stadsverwarming in Flevoland, met warmtenetten in Zeewolde, Lelystad en Almere, worden verhoogd vanwege de stijgende gasprijs. De percentages liegen er niet om. Inwoners die aangesloten zijn op de stadsverwarming vinden dat raar, want maar een deel van hun warmte is opgewekt met gas. De rest is duurzaam en komt van de zon, de wind en van restwarmte.

In Almere ziet die verdeling er bijvoorbeeld zo uit:
38% restwarmte van de gasgestookte elektriciteitscentrale
0,3 % warmte van zonne-eiland (duurzaam opgewekt)
61,7 % warmte van de gasgestookte elektriciteitscentrale

Waarom dan toch veel extra betalen?
Het antwoord is simpel: In de Warmtewet staat dat de tarieven van warmtenetten aan de gasprijs zijn gekoppeld. Dit betekent dat de gasprijs de hoogte van het maximale warmtetarief bepaalt. Stijgt de gasprijs? Dan stijgt ook het tarief voor de geleverde gigajoules, de meeteenheid voor stadsverwarming. De aanbieders kunnen zelf bepalen hoeveel ze de tarieven laten stijgen, maar het mag niet meer zijn dan het door de Autoriteit Consument en Markt bepaalde maximumtarief.

Zijn er geen langjarige prijsafspraken met de leveranciers?
Nee. De warmtenetten hebben geen vaste prijsafspraken met de leveranciers gemaakt. Er zijn wel langjarige contracten afgesloten om de leveringszekerheid te garanderen. Afhankelijk van het specifieke inkoopcontract worden deze contracten jaarlijks of maandelijks geïndexeerd, gebaseerd op de gas- en/of elektriciteitsprijzen. De prijzen fluctueren dus mee met de prijsontwikkeling.



Wie controleert de stadsverwarmingsbedrijven?
In de wet is wel geregeld dat mensen met een verplichte aansluiting op een warmtenet niet meer betalen dan iemand met een eigen gasaansluiting. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) stelt elk jaar de maximumtarieven voor stadswarmte vast. Dit gebeurt op basis van de gemiddelde prijs van een jaarcontract van het volgende jaar bij de tien grootste gasleveranciers. Dat tarief is in 2022 ruim 110 % hoger dan vorig jaar. Maar dit betekent niet dat de tarieven van de stadsverwarming ook met dat percentage stijgen. Die worden per aanbieder bepaald. Het tarief in Almere – als je de tegemoetkoming van overheid voor de hoge gasprijzen niet meerekent - stijgt met 54,7 procent.

Ook huishoudens die aangesloten zijn op stadsverwarming krijgen een tegemoetkoming van de overheid. Bij een gemiddeld verbruik van zo'n 27 gigajoules per jaar, zal een Almeerder die aangesloten is op de stadsverwarming dit jaar zo'n 13 euro per maand extra moeten betalen.

De ACM heeft warmtebedrijven dit jaar gewaarschuwd geen slaatje te slaan uit de tariefsverhogingen. Ook vraagt de toezichthouder dit jaar extra informatie op bij warmtebedrijven over hoe zij hun tarieven vastgesteld hebben. Op basis hiervan besluit de ACM of het nodig is extra onderzoek te doen naar onredelijk hoge tarieven.

'Stadsverwarming soms zelfs voordeliger'
De gemeente Almere heeft vroeger besloten om stadsverwarming aan te leggen in delen van de stad. Almere antwoordt op schriftelijke vragen: "Huishoudens die zijn aangesloten op een warmtenet hebben op dit moment (nog) geen keuzevrijheid. Aangezien Vattenfall niet het door de ACM vastgestelde maximumtarief hanteert, worden Almeerders met een aansluiting op het warmtenet minder hard getroffen dan inwoners met een gasaansluiting en een kortlopend, variabel gascontract. Ook Almeerders waarvan de energieleverancier misschien failliet is gegaan zijn slechter af."

Petities niet zinvol
Inmiddels zijn er diverse petities tegen de tariefsverhogingen en tegen de monopoliepositie van de aanbieders. Maar die acties zullen vooralsnog weinig effect hebben. Alleen een aanpassing van de wet kan immers verandering teweegbrengen. De ACM vindt dat de maximale warmtetarieven voor levering beter kunnen worden vastgesteld op basis van de (efficiënte) kosten van warmteleveranciers. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft in het wetsvoorstel voor een nieuwe Warmtewet deze zogenoemde kostengebaseerde tariefregulering ook al opgenomen. Wanneer de wet wordt behandeld, is nog niet bekend.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!

Deel artikel