omroep flevoland

Het bestaat al 10 jaar en er gaan jaarlijks miljoenen euro's naar toe. Maar wat de resultaten zijn en of het geld goed wordt besteed, is onduidelijk en nauwelijks te controleren. We hebben het over het Regionaal Werkbedrijf Flevoland (RWF).

Deze organisatie helpt personen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan. Maar het is ook een organisatie die steken laat vallen, zo blijkt uit onderzoek van Omroep Flevoland.

'Iedereen moet kunnen deelnemen aan het arbeidsproces en niemand hoeft langs de kant te staan.' Onder dat motto worden er ieder jaar vanuit het RWF tientallen projecten in Flevoland in gang gezet. Het gaat dan bijvoorbeeld om het aantrekken van een coach die jongeren, statushouders en voortijdige schoolverlaters helpt bij het vinden van een baan.

In het RWF wordt samengewerkt door werkgevers, werknemers, het UWV, onderwijsinstellingen, de provincie en de gemeenten Urk, Noordoostpolder, Dronten, Lelystad en Almere.

Omdat Almere de grootste gemeente is, houdt die de boekhouding bij. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid maakt jaarlijks geld over aan Almere. En dat wordt vervolgens verdeeld onder de vijf aangesloten gemeenten. In de periode van 2022/2023 werd er op die manier meer dan 3,6 miljoen euro uitgegeven aan verschillende initiatieven in Flevoland. De loonkosten van de vier medewerkers van het RWF zelf, kwamen daar nog overheen. Dat is een bedrag van zo'n 430.000 euro per jaar.

RWF is vaag over geboekte resultaten
Maar wat leverden die projecten de afgelopen tien jaar nou op? Hebben de Flevolanders met een arbeidsbeperking er iets aan? En wat slaat aan en wat niet? Om antwoorden op die vragen te krijgen, klopten we allereerst aan bij het Regionaal Werkbedrijf Flevoland zelf.

Het RWF is ondergebracht in het stadhuis van Almere. Helaas kon de manager geen antwoorden geven. Naast mailwisselingen was er nog een persoonlijk gesprek, maar ook dat bleef uiterst vaag. Een openbaar jaarverslag of jaarrekening was er bovendien niet.

De zoektocht naar informatie werd bemoeilijkt doordat het werkbedrijf uit heel veel verschillende eilandjes bestaat. Zo is er bijvoorbeeld een managementteam, een bestuurlijk overleg, een beleids- en uitvoerend overleg, een regionaal mobiliteitsteam, een programmabureau, een werkgeversservicepunt en een leerwerkloket. Een organisatie, zo geeft de manager zelf ook toe, die erg ondoorzichtig is.

Om toch verder te komen, richtte de redactie zich tot het overkoepelende bestuur van het werkbedrijf. Dat wordt gevormd door alle deelnemende partijen, maar de vijf gemeenten spelen daarin de belangrijkste rol. Zij hebben daarom allemaal een wethouder afgevaardigd in het bestuur.

Wethouders geven ook geen antwoord
Opvallend genoeg zijn zij óók verantwoordelijk voor het toezicht en de controle op het werk van RWF. Taken die normaliter niet bij één en hetzelfde orgaan belegd zijn. Maar gezien dit brede takenpakket zouden de wethouders wel de vragen moeten kunnen beantwoorden, zo was de hoop. Maar helaas: hoewel Omroep Flevoland meermaals vragen stelde aan drie van de vijf gemeenten, kon geen van hen resultaten van het RWF overleggen.

Wel is het bestuur, met daarin dus ook vijf wethouders, verplicht om afspraken te maken over verantwoording aan de afzonderlijke gemeenteraden. Dat staat sinds 2014 al in de wet, die speciaal voor de werkbedrijven in Nederland werd opgesteld. Binnen het Flevolandse werkbedrijf zijn daar echter nooit afspraken over gemaakt.

Raadsleden weten niet waar het over gaat
En een belronde langs raadsleden die al jarenlang in de politiek zitten, bevestigt dat: de meesten weten niet waarover het gaat als de term RWF wordt genoemd.

De controle op het RWF -of eigenlijk het gebrek daaraan- is niet het enige wat fout ging. De organisatie had ook een zogenaamd marktbewerkingsplan moeten maken. Daarin moet staan welke Flevolanders op welke manier naar een baan worden begeleid. Ook dit staat in de wet die voor de werkbedrijven in het leven werd geroepen.

In de begroting 2024 van de gemeente Almere, waar de miljoenen voor het RWF binnenkomen, valt eveneens te lezen dat het RWF een andere weg in gaat slaan: "Het RWF is bezig met een heroriëntatie op haar missie, visie en strategie. Komend half jaar zal het bestuurlijk overleg een besluit nemen over de herinrichting van het RWF".

Een woordvoerder van de gemeente Almere, die als grootste gemeente van het RWF antwoorden geeft op vragen over de organisatie laat bovendien weten: Er komt dit jaar een openbare begroting en ook verschijnen er openbare rapporten over resultaten en geld.

Manager inmiddels vertrokken
Tot op heden is er van de veranderingen overigens nog niets te merken, en de eerder genoemde openbare stukken zijn nog niet verschenen. Mocht het RWF wel gaan hervormen, dan zal dat gebeuren onder een andere aanvoerder, want de manager is inmiddels vetrokken naar een volgende baan. Gevraagd naar de reden antwoordt zij: "De basis bij het RWF is nu op orde".