omroep flevoland

De gemeente Urk moet alle zeilen bijzetten om de komende jaren niet met grote financiële tekorten te eindigen. Dat blijkt uit de jaarlijkse kadernota die donderdag wordt besproken door de Urker gemeenteraad. Een recente meevaller vanuit het Rijk biedt een klein beetje verlichting, maar toch staan Urk grote uitdagingen te wachten.

In het plan dat donderdag op tafel komt, staat dat de plaatselijke belastingen met tien procent omhoog zullen moeten. Raad en college moeten hun ambities afschalen en ook gaat de gemeente met de kaasschaaf over de eigen budgetten. Daarnaast is ook betaald parkeren nadrukkelijk in beeld om de komende jaren extra geld binnen te krijgen.

Vijf vragen en antwoorden over de grote uitdaging die Urk te wachten staat:

Waarom dreigen er financiële tekorten?
Dat de komende jaren financieel zwaar zouden worden, is geen verrassing. Al een paar jaar wordt 2026 nadrukkelijk aangemerkt als 'het ravijnjaar'. Gemeenten zouden vanaf volgend jaar namelijk een stuk minder inkomsten krijgen vanuit het Rijk, al kreeg Urk dus recent een klein doekje voor het bloeden.

Het ravijnjaar is daarmee door de landelijke overheid een paar jaar vooruit geschoven De kadernota nu houdt desondanks niet veel over. Zou Urk niets doen dan staat het van 2026 tot en met 2029 jaarlijks drie miljoen euro in het rood.

Los van het feit dat dat niet wenselijk is, mag het ook niet. Een gemeentelijke meerjarenbegroting moet namelijk sluitend (positief) zijn. Dat betekent dat ofwel het eerste jaar een positief slot moet hebben, óf het laatste. Dus moest het college van B en W en het ambtenarenapparaat aan de bak. Met ongeveer evenveel bezuinigingen als belastingverhogingen hebben ze de begroting nu sluitend gekregen.

Hoe wil de gemeente extra geld binnenkrijgen?
Het liefst had de gemeente Urk de klappen opgevangen door de eigen broekriem aan te halen (daarover later meer). Máár schrijft de gemeente: "Alles overwegend ontkomen wij er niet aan om ook een extra bijdrage van tien procent van de burger te vragen."

De gemeentelijke belastingen gaan volgend jaar dus met tien procent omhoog, net als de leges. Dat zijn zaken die de gemeente voor burgers regelt, maar waarvan de vergoeding niet alle kosten dekt. Denk aan het aanvragen van een vergunning voor een evenement of voor de bouw van een nieuw bedrijf. In totaal moet dit in vier jaar tijd zo'n 4,8 miljoen euro opleveren voor de gemeentekas.

Tot slot denkt het gemeentebestuur eraan om betaald parkeren in het Oude Dorp in te voeren. Het wil daar volgend jaar onderzoek naar laten doen. Het betaald parkeren zou dan gaan gelden voor alle toeristen, bezoekers én voor de eigen inwoners die niet zelf in het dorpscentrum wonen.

Het college van B en W weet nog niet wat dat idee kan gaan opbrengen. Wat wel concreet onderbouwd is: een nieuwe kostenpost voor de bewoners van het Oude Dorp. Die zouden per jaar honderd euro moeten gaan betalen voor een vergunning om 'voor de deur' te mogen parkeren. Dat zou jaarlijks 93.000 euro op kunnen leveren.

Het niet meer livestreamen van de jaarlijkse Dodenherdenking bijvoorbeeld? Dat bespaart jaarlijks zesduizend euro. Minder printen op het gemeentehuis? Plus 25.000 euro per jaar. Abonnementen op kranten en vakbladen die kunnen stoppen? Ook dat bespaart jaarlijks zo'n 20.000 euro.

De gemeente denkt ook aan grotere bedragen. Zo schatten ambtenaren in dat het soberder maken van een nieuw toiletgebouw aan de haven een kwart miljoen kan opleveren. En ook een recreatieve zwemsteiger bij de Westermeerdijk zit er voorlopig niet in, maar daardoor komt er wel een bedrag van 100.000 euro terug, dat al opzij was gezet.

Welke grote projecten zijn wel hard nodig?
Volgend jaar zijn er nieuwe gemeenteraadsverkiezingen en Urk krijgt dus ook een nieuw college van B en W. Het huidige college wil de zaak zo goed mogelijk overdragen: "Het doel is om het volgende college niet direct te belasten met een forse bezuinigingsopgave, door onderwerpen voor te stellen die een forse financiële belasting opleveren in de nabije toekomst."

Toch is er een aantal infrastructuurprojecten die de komende tijd zo dringend zijn dat er niet afgewacht kan worden. Zo is de Vormtweg, tussen de Urker sportvelden en de Staartweg, al jaren in abominabel slechte staat. En de weg moet nu echt opgeknapt worden. De raad ontkomt er dus eigenlijk niet aan om daarvoor 2,7 miljoen euro vrij te maken. Een apart fiets- en wandelpad is hierbij dan weer niet mogelijk.

Ook de havenkades op Urk liggen er belabberd en onveilig bij. Vorige week bleek dat de helft van de damwanden niet aan de normen voldoet en eigenlijk zo snel als mogelijk vervangen moet worden. De gemeenteraad moet voor jaarlijkse spoedreparaties 75.000 euro vrijmaken en voor de uiteindelijke vervanging is nu al twee miljoen euro nodig. Ook op de langere termijn gaan de kades een enorme kostenpost opleveren voor Urk.

Lees ook: Vervangen van kades in de haven van Urk kost tussen de 17 en 30 miljoen euro

Verder zijn er sommige ambities die de gemeente nu uit wil stellen vanwege de kosten, tenzij de gemeenteraad ze echt noodzakelijk vindt. Voorbeelden zijn: vervangen van verouderde beveiligingscamera's, de vervanging van elektra in de havens, een nieuwe beleidsadviseur waar zorgpartner Caritas om staat te springen, een extra investering in de nieuwe sporthal van de Zeeheldenwijk. En ook een nieuwe softwaretool om interne dossiers te beheren is op dit moment te duur.

'Deze bezuinigingen niet doen'
Dan zijn er ook nog voorstellen voor bezuinigingen die geld kunnen besparen, maar die de gemeente niet aanraadt. Zo zou Urk kunnen stoppen met de gemeenteadvertenties in de plaatselijke krant: dat zou 33.000 euro per jaar besparen. Geen service meer leveren voor rioleringsproblemen zou twee ton per jaar kunnen schelen.

Bezuinigen op het plaatselijke museum, waardoor sponsors het gat zouden moeten vullen? Dat kan de gemeente een ton per jaar opleveren, maar volgens de gemeente levert dat alleen maar nadelen op. Ook het stopzetten van de subsidie voor de kinderboerderij á 38.000 euro per jaar acht de gemeente niet in het plaatselijk belang.

De behandeling van de kadernota met daarna de jaarlijkse algemene beschouwingen van de gemeenteraadsfracties start donderdag om 14.30 uur. De vergadering is live mee te kijken via de site van de gemeente Urk.