Wat je voor de verkiezingen moet weten over de gewenste IJmeerverbinding

FLEVOLAND • Ma 13 maart 2023 | 17:00 • Maandag 13 maart 2023 | 17:00

Nog twee dagen en dan is het zover: de Provinciale Statenverkiezingen. Stemmen Flevolanders dit jaar op een oude vertrouwde partij of op één van de vijf nieuwkomers? De zeventien partijen proberen zich te profileren op een verscheidenheid aan thema's. Van arbeidsmigranten tot zonneparken.

Maar hoe bepaal je of de ideeën van partijen realistisch zijn? En hebben de toekomstige Provinciale Statenleden überhaupt iets te zeggen over elk onderwerp? Om deze vragen te beantwoorden licht Omroep Flevoland tot de verkiezingsdag verschillende verkiezingsthema's uit. Vandaag: Moet een toekomstige IJmeerverbinding tussen Almere Pampus en Amsterdam een metrolijn zijn of ook een autoweg?

Schakel tussen Almere en Amsterdam
Het meest westelijke stukje van onze provincie is Almere Pampus. Hier moet na 2030 een compleet nieuwe woonwijk verrijzen. De provincie en de gemeente Almere willen dat er zo'n 30.000 woningen komen. Heel misschien kan de schop voor de eerste honderden woningen al in 2028 de grond in. Maar een belangrijke voorwaarde voor de nieuwe wijk is de aanleg van een nieuwe verbinding over het IJmeer. Pampus moeten namelijk de kortste schakel tussen Almere en Amsterdam gaan vormen. Een nieuwe wijk moet er dan niet voor zorgen dat het wegennet rond Almere dichtslibt.

Totdat het Rijk met een zak geld voor deze verbinding komt, staat het plan voor de wijk op pauze. Pas na keiharde afspraken wil de provincie de wijk Pampus gaan ontwikkelen.

Als het geld er uiteindelijk komt, wat voor soort verbinding kan er dan komen? Verschillende varianten zijn hiervoor onderzocht. De eerste is een metroverbinding die aansluit op Amsterdam IJburg. De metro gaat dan voor een groot deel onder het IJmeer door. Uit het onderzoek blijkt dat de de metro zeer goed gebruikt zal worden en een rendabele ov-verbinding zal zijn.

De tweede variant is een metroverbinding met daarnaast ook een parallelle autoweg. Deze verbinding laat positieve effecten voor de wegbereikbaarheid zien voor Almere. Maar aan de kant van Noord-Holland heeft een extra autoweg negatieve effecten. Het aantal files neemt daar dan toe. De kans is groot dat de keus voor de soort verbinding de komende collegeperiode op tafel komt te liggen.

Auto of metro?
Professor ruimtelijke economie Erik Verhoef heeft zijn licht laten schijnen over de opties voor de IJmeerverbinding. Hij ziet de meeste voordelen bij alleen een metroaansluiting. Ook sluit openbaar vervoer beter aan bij de klimaatdoelstellingen van Nederland. "Het lijkt me onverstandig om het niet per OV te verbinden en alleen op de auto te gokken."

Het uitbreiden van het wegennet trekt daarnaast alleen maar meer auto's aan, die er voorheen nog niet waren. Volgens Verhoef is het daarom een gebrekkige maatregel om echt iets aan files te doen.

Een metroverbinding aanleggen is overigens wel veel kostbaarder dan alleen een nieuwe weg. Maar de metro betaalt zich over een langere termijn weer uit, aldus professor Erik Verhoef. "Als het rijdt is het per reiziger veel goedkoper. Op de lange termijn zal het voor de portemonnee beter zijn."

Bekijk hier onze reportage met professor ruimtelijke economie Erik Verhoef:

Wat vinden de partijen?
Zeven deelnemende partijen aan de verkiezingen willen graag alleen een metroverbinding. Dat zijn de Partij voor de Dieren, PvdA, GroenLinks, SP, ChristenUnie, BBB en Krachtig Flevoland. Drie partijen (BVNL, D66 en Sterk Lokaal Flevoland) staan neutraal in dit thema. De zeven andere partijen willen het liefst ook de autoweg erbij hebben. Dat zijn de SGP, FVD, PVV, 50PLUS, CDA, JA21 en de VVD.
De SP beargumenteert de keuze voor de metro kort en krachtig: "Het verbeteren van openbaar vervoer gaat voor meer asfalt." De Partij voor de Dieren ziet in, op of onder het IJmeer geen plek voor een weg en uitstoot van broeikasgassen: "Het is niet meer dan redelijk dat wij dit, naar analogie van de IJmeerlijn, als harde voorwaarde richting het rijk meegeven, alvorens wij medewerking verlenen aan het ontwikkelen van Pampus."

BVNL ziet voor de keuze tussen metroverbinding en autoweg een rol voor de burger: "De keuze voor een metrolijn of autoweg zou een mooi referendum kunnen zijn. Dat is een uitgangspunt van BVNL."

Waarom een autoweg?
Voor Forum voor Democratie is de keuze voor een autoweg een principekwestie: "Dat we ons zo vrij en ver kunnen bewegen behoort tot de mooiste aspecten van de moderne tijd. Nog nooit in de geschiedenis kon de mens zich zo vrij bewegen als nu: we kunnen de hele wereld zien. Daarom zijn wij vóór mobiliteit. We willen automobilisten niet dwarszitten."

JA21 ziet een goede ontsluiting niet lukken met alleen een ov-verbinding: "De IJmeerverbinding naar Amsterdam moet een volwaardige verbinding zijn. Daarbij is de aanleg van een autoweg van groot belang, anders kan Flevoland niet goed ontsloten worden voor de enorme woningbouwopgave die er is."

50PLUS noemt een verbinding met autoweg zelfs duurzaam: "50PLUS Flevoland gaat niet akkoord met de ontwikkeling van het stadsdeel Pampus zonder een ontsluiting van Flevoland en Almere via een volledige verbinding, dus openbaar vervoer-, fiets- en autoverbinding, dit is wat nodig is voor een complete een duurzame ontwikkeling van de gemeente Almere en Flevoland."

Forum voor Democratie en GroenLinks gingen maandagmiddag met elkaar in debat over de IJmeerverbinding:

Wat heeft de provincie erover te vertellen?
De provincie Flevoland is de mede-bedenker van de IJmeerverbinding, samen met de Metropoolregio Amsterdam en de gemeente Almere. Ook is de provincie onderdeel van een samenwerkingsverband tussen regio's en Rijk. Van daaruit wordt onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van de verbinding.

Het laatste onderzoek stamt uit 2021 en is vorig jaar bestuurlijk vastgesteld. Omdat er vanuit het Rijk nog geen geld is vrijgemaakt, staan de plannen voorlopig op pauze. Mocht er de komende jaren wel geld beschikbaar komen dan heeft de provincie met name een rol in de ruimtelijke ordeningsprocedures. De gemeente Almere is verantwoordelijk voor de gebiedsontwikkeling en het bestemmingsplan. Verder is de gemeente Amsterdam in beeld vanwege de aansluiting op het Amsterdamse metronet.

Wat willen de Flevolanders?
Een aanzienlijk deel van de Flevolandse kiezers ziet het liefste een metroverbinding tussen Amsterdam en Almere. 43 procent van de mensen verkiest een ov-verbinding boven een nieuwe autoweg. 27 procent van de kiezers ziet wel liever een extra autoweg tussen Almere en Amsterdam.

Wel valt op dat de IJmeerverbinding voor een aanzienlijk deel van de Flevolanders geen hot topic is. Precies dertig procent van de Flevolanders staat neutraal tegenover deze stelling of heeft er geen mening over.

In deze video geven we je meer uitleg over de resultaten uit het Kieskompas:

Morgen behandelen we voor de laatste keer een nieuwe stelling. We kijken dan of de partijen het wel of niet eens zijn met het volgende statement: "Om de uitstoot van stikstof te verminderen mag de provincie boeren gedwongen uitkopen".

Wil je zelf het Kieskompas invullen om te zien welke partij het beste bij jouw eigen standpunten past? Klik dan hier. Dit verhaal is tot stand gekomen met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!

Deel artikel