Amsterdamse brug vernoemd naar 'Marokkaanse Van Gogh' uit Swifterbant

SWIFTERBANT • Do 6 april 2023 | 18:25 • Donderdag 6 april 2023 | 18:25

Een Amsterdamse brug wordt vernoemd naar de kunstenaar Abdellah Zaki uit Swifterbant die in 2017 overleed. Daartoe heeft de gemeente Amsterdam besloten omdat het werk van Zaki gericht was op Amsterdamse stadsgezichten en bloemen. Ook staat de Nederlands-Marokkaanse kunstenaar symbool voor arbeidsmigratie en de verbinding tussen twee culturen.

Zaki kwam in 1961 vanuit Casablanca naar Nederland. Een aantal jaar later verhuisde hij naar Swifterbant. Hij schilderde daar meerdere kunstwerken. Hij ging daarvoor vaak naar Amsterdam. "In de weekenden ging hij de Dappermarkt af. Hij had binding met de stad. Hij hield gewoon van Amsterdam", zegt zijn dochter Hajia Zaki.

De dochter van de schilder is al lang op zoek naar het verhaal achter de werken van hem. Ze wilde het verhaal van haar vader ook verankeren en 'een plek geven in de Nederlandse samenleving.'

"Mijn vader slenterde overal in Amsterdam"

— Hajia Zaki, dochter schilder Zaki

Hajia Zaki dacht in eerste instantie aan het vernoemen van een straat naar haar vader: "Ik ben daarin wel bescheiden." Maar een medewerker van de gemeente Amsterdam opperde om een brug te vernoemen. Hajia deed vervolgens een aanvraag. Uiteindelijk is er gekozen voor de brug in de Jacob van Lennepstraat in Amsterdam West. Het is de tweede brug in Amsterdam die vernoemd wordt naar een Marokkaanse Nederlander.

'Voorliefde voor bruggen'
"Mijn vader had een hele grote voorliefde voor bruggen", vertelt Hajia. Hij schilderde ook heel veel bruggen: "Dus in die zin past elke brug wel bij mijn vader, maar deze brug heeft ook symbolische waarde. Deze brug ligt in Amsterdam West. Een gebied waar een grote migrantengeschiedenis ligt. Dus los van zijn artistieke waarde en de brug die hij slaat met zijn kunst, slaat hij nu eigenlijk een brug tussen twee landen en culturen."

Hajia Zaki samen met haar vader Abdellah Zaki

De schilder zou ongetwijfeld ook over de brug gelopen kunnen hebben denkt zijn dochter. "Mijn vader slenterde overal in Amsterdam." Ook woonde de dochter van Zaki in de buurt van de overgang in de Jacob van Lennepstraat.

Het is nog onduidelijk wanneer de officiële naam onthuld wordt. Volgens de gemeente is de verwachting dat die aan het einde van de zomer plaatsvindt. Wel is duidelijk dat bij de opening de burgemeester van Casablanca aanwezig zal zijn.

Van Casablanca naar Swifterbant
Abdellah Zaki ging na zijn komst in 1961 werken in Lelystad. In zijn vrije tijd was hij druk met schilderen. Hij sloot zich dan op op zolder en schilderde uit zijn hoofd na wat hij had gezien. "Zijn hart lag niet bij het fabriekswerk. Het werk was een verplichting om jezelf te onderhouden en omdat hij op dat moment niet van de kunst kon leven. Maar zijn hart lag zeer zeker bij de kunst", vertelde Hajia Zaki eerder bij Omroep Flevoland.

"Zijn hart lag zeer zeker bij de kunst"

— Hajia Zaki, dochter schilder Zaki

Amsterdamse Bloemenmarkt
De wijlen kunstenaar uit Swifterbant is vooral bekend van zijn schilderij van de Amsterdamse Bloemenmarkt. Dat werd een paar jaar geleden geëxposeerd in het Amsterdam Museum. Dat was pas na zijn dood in 2017. Dat was ook de wens van Zaki vertelde zijn dochter eerder: "Toen hij leefde zei ik al: 'Mag ik je schilderijen exposeren?' Toen zei hij altijd tegen mij: 'Van Gogh werd ook pas bekend toen hij overleed. Dus als ik dood ben doe je maar wat je wil.'"

Het schilderij van de Amsterdamse Bloemenmarkt

Zaki schilderde het werk van de Bloemenmarkt in 1979. Op het werk is het zicht op de Munttoren te zien. De Nederlands-Marokkaanse kunstenaar begon al voor zijn komst naar Nederland te schilderen. In Marokko volgde hij de kunstacademie en de muziekschool. Veel van zijn werken gaf hij weg, maar een deel is nog in bezit van de familie.

Over het leven van Zaki is een tv-programma gemaakt door de NTR. Die afleveringen zijn nog terug te kijken.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!

Deel artikel