omroep flevoland

Vernederende filmpjes van een bewoonster met dementie die vorig jaar bij zorginstelling Coloriet zijn gemaakt, mogen de filmer niet worden aangerekend. Dat stelde de advocaat van een stagiair (21) uit Lelystad woensdag in de rechtbank. Volgens de raadsman was er op de bewuste afdeling sprake van een 'verwerpelijke bedrijfscultuur' en is zijn cliënt daar ook slachtoffer van geworden. Coloriet zou intern veranderingen moeten doorvoeren.

De stagiair stond woensdag samen met zijn voormalige stagebegeleidster (33) uit Lelystad voor de rechter. Hen werd dwang ten laste gelegd. Dat betekent iemand dwingen om iets te doen of iets doen wat iemand moet dulden. De twee maakten in februari vorig jaar een filmpje met de vrouw die aan dementie lijdt. Een maand later maakte de stagiair nog een tweede filmpje met dezelfde bewoonster.

Hulpmiddel voor steunkousen
Op het eerste filmpje is te zien dat de stagebegeleidster een hulpmiddel pakt voor het aantrekken van steunkousen. "Dat is een grote, zwarte koker. Met een beetje fantasie lijkt het op een enorme penis. Daar maakten we op de afdeling wel vaker grappen over. Bewoners moeten daar ook altijd om lachen."

De stagebegeleidster -die al vier jaar op de afdeling werkte- zette de koker tegen haar kruis en bewoog het vervolgens richting het gezicht van de bewoonster, die in een stoel zat. Ze tikte met haar vinger op de neus van de vrouw en daarna op de koker, waarna de bejaarde dame haar mond opende en erin beet.

Gefilmd
Volgens de officier van justitie was er sprake van 'pestgedrag'. De Lelystedelinge spreekt liever van een 'verkeerde grap'. Dat de situatie werd gefilmd door haar stagiair, wist ze naar eigen zeggen niet.

"Ik doe mijn werk in de zorg al twaalf jaar met veel liefde voor mijn cliënten. Het is zwaar werk, soms moeten we als medewerkers grappen maken om het wat luchtig te houden. Zo zag ik dit ook, ik heb nooit een verkeerde intentie gehad."

Het filmpje werd door de stagiair verspreid onder collega’s en in een Telegram-groep waar hij actief was. In die groep zou hij wel vaker vreemde foto’s en filmpjes van zijn stageplek hebben gedeeld.

Meer materiaal
Een maand later maakte hij het filmpje in zijn eentje nog een keer bij dezelfde bewoonster, die volgens hem altijd overal in beet. Een lid van de Telegram-groep stapte ermee naar de politie, die inderdaad nog veel meer materiaal op zijn telefoon vond. Voor dat andere materiaal werd hij wegens gebrek aan bewijs niet vervolgd.

Volgens de stagiair had hij net als zijn begeleidster geen kwade bedoelingen. De uit Syrië gevluchte student wilde er graag bij horen op zijn stageplek. "Iedereen deed daar gek en grappig. Ik dacht dat het normaal was om zo met de cliënten om te gaan, er werden heel vaak grappige foto’s en filmpjes gemaakt door de medewerkers."

'Vernederd en gepest'
Volgens zijn advocaat is hij slachtoffer geworden van de 'verwerpelijke bedrijfscultuur' bij Coloriet. Zij vraagt zich bovendien af of er wel echt iets strafbaars is gebeurd. "De bewoonster is niet gedwongen. Het filmpje duurt ook maar heel kort. Dat het moreel ongepast is, wil nog niet zeggen dat het strafbaar is."

Maar daar is de officier van justitie het niet mee eens. "Het is aangrijpend om de beelden te zien. Dit zijn slachtoffers die op hun aller kwetsbaarst zijn. Ze zijn vernederd, gepest. Dat moet ook voor de familie heel aangrijpend zijn geweest." Zij eiste een taakstraf van 120 uur, waarvan 40 uur voorwaardelijk tegen beide verdachten.

'Ik schaam me dood'
De stagiair en zijn begeleidster werken allebei niet meer bij Coloriet, maar in de horeca. Ze zouden graag terug willen naar de zorg. "Mijn hart ligt bij de zorg. Ik heb dat altijd met heel veel liefde gedaan. Ik zou die grap nu ook nooit meer maken."

De stagiair zei ook te hebben geleerd van zijn fouten. "Ik schaam me dood. Wat als iemand dit zou doen met mijn oma of later met mijn moeder?", zei hij.

Meer tijd nodig
De rechter zou eigenlijk direct woensdag uitspraak doen, maar legde uit meer tijd nodig te hebben voor zijn vonnis. Dat komt dan ook pas over twee weken.