omroep flevoland

Een deel van Provinciale Staten is er nog niet uit of zij eind deze maand instemt met de plannen voor Museum Batavialand in Lelystad. Acht fracties zijn voor, maar bij de zes twijfelaars zitten de coalitiepartijen VVD en PVV. Zij willen meer duidelijkheid.

Dat bleek woensdag in een commissievergadering van de Staten. De provincie wil voor de herontwikkeling van Batavialand 7,7 miljoen euro uittrekken, ruim drie keer meer dan de 2,3 miljoen die in januari 2023 werd goedgekeurd.

Het Rijk draagt 7,1 miljoen euro bij aan het nieuwe plan, omdat Batavialand de functie heeft gekregen van Nationaal Scheeps-archeologisch Depot. Van de gemeente Lelystad wordt 3,6 miljoen gevraagd, waarover een deel van de gemeenteraad dinsdag nog twijfelde. Batavialand zelf moet zeven miljoen euro zien binnen te halen, waarvan twee miljoen uit fondsen. De provincie wil garant staan voor de overige vijf miljoen die het museum wil aantrekken via Maatschappelijk Financieren.

Eensgezindheid
Aan het einde van de vergadering ontstond er opvallende eensgezindheid, toen D66 zich schaarde achter het standpunt van Forum voor Democratie: het doorvertellen van de maritieme historie moet een kerntaak van de provincie zijn. SGP en BBB sloten zich daarbij aan. Ook PvdA, GroenLinks, SP en SterkLokaal Flevoland vonden de investering in Batavialand goed besteed geld.

De twijfels zaten eerder tijdens de vergadering bij de PVV, VVD, ChristenUnie en CDA, terwijl de Partij voor de Dieren er nog niet uit is. JA21 neigt nu nog naar een "nee", 50PLUS is al tegen.

Bij de PVV zit de pijn in de onzekerheid of er "licht aan het einde van de tunnel is," aldus Willem Boutkan. Ofwel: is dit echt de laatste keer dat Batavialand voor geld op de stoep staat bij de provincie? De vorige keer dat er een voorstel op tafel lag was januari 2023. Toen spraken diverse fracties hard uit dat Batavialand na de toen toegezegde 2,3 miljoen euro niet nog eens geld zou krijgen. Dat geld is overigens nog niet uitgegeven, omdat de plannen vertraging opliepen.

De VVD stelde dat je "never say never again" niet met zekerheid kunt stellen. De toekomst laat zich immers niet voorspellen. In de huidige versie is Batavialand niet berekend op haar museale taak, dus er moet wat gebeuren, aldus Statenlid Angela Huckriede. "Op zich zien we de nut en noodzaak van het voorstel, maar we gaan ons nog verder verdiepen."

De ChristenUnie wil meer garanties dat Batavialand de verwachte 100.000 bezoekers per jaar gaat waarmaken en een degelijk marketingplan op tafel legt. CDA heeft twijfels of de Staten voldoende grip hebben op de zaak, als de miljoenen worden overgemaakt.

In control
SGP-Gedeputeerde Sjaak Simonse deed zijn best om de twijfelaars over de streep te trekken. Hij erkende dat het voorstel van 2023 "met de wetenschap van nu" onvolledig was geweest en dat toen al bekend was dat de 2,3 miljoen onvoldoende was.

Simonse zei zeker achteruit te hebben gekeken op 2023, maar analyseren wat er allemaal fout is gegaan heeft niet veel zin. "Het is mijn taak te zorgen dat het allemaal goed gaat. We geloven dat we in control zijn, we hebben alles zorgvuldig bekeken."

Een groot verschil met het plan uit 2023 is dat de financiële positie van Batavialand sterker is dankzij een jaarlijkse bijdrage van van het Rijk. "75 tot 80 procent van de inkomsten is vast geld van provincie en Rijk. De bezoekersaantallen zijn belangrijk maar niet zo belangrijk als eerder. Als we in het begin op 70.000 uitkomen is er geen man overboord", aldus Simonse.

Vallen de aantallen jaar op jaar tegen, dan zou Batavialand intern kunnen bezuinigen op personeel of activiteiten, maar dat is niet de verwachting. "De business case is heel behoudend", zei Simonse. Bovendien trekt het museum een fondsenwerver aan, die de komende jaren twee miljoen euro aan extra inkomsten moet binnenhalen. "We zijn voorzichtig positief dat dit bedrag wordt gehaald."

De provincie bouwt nog meer zekerheden in door elk kwartaal een financiële rapportage van Batavialand te verlangen. "Dat is heel bijzonder," aldus Simonse.

Wensdenken
De enige fractie die zich niet liet overtuigen was 50PLUS. "Dit voorstel is niet volwassen, het is voor een groot deel wensdenken. De bijdrage van het ministerie voor het archeologisch depot is hard, maar elke andere bijdrage is boterzacht. Batavialand heeft potentieel, maar niet met dit voorstel," aldus Marc van Rooij.

JA21 is nu ook nog negatief vanwege de risico's en hoe de plannen tot stand zijn gekomen. "We willen voorkomen dat dit Titanicland wordt in plaats van Batavialand", aldus René de Pree.

De PvdD is evenmin overtuigd van de financiën. Minstens zo belangrijk is dat de partij vindt dat Batavialand voorbij lijkt te gaan aan de donkere kant van de slavernij, die onlosmakelijk aan het verhaal van de Batavia is gekoppeld.

De twijfelaars hebben tot de vergadering van Provinciale Staten van 26 februari om hun standpunt te bepalen.