'Stoppen met Floriade kost tussen de 24 en 75 miljoen euro'

ALMERE • Ma 12 maart 2018 | 16:13 • Maandag 12 maart 2018 | 16:13

Als de gemeente Almere in juni van dit jaar stopt met het organiseren van de wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade in 2022 kost dat de gemeente minimaal 23,72 miljoen euro. De totale kosten kunnen door claims en boetes bij contractbreuk aanzienlijk hoger uitvallen. Het risico bestaat dat er nog eens 45 miljoen euro aan de International Association of Horticultural Producers (AIPH) moet worden betaald. Dat schrijft onderzoeksbureau Rebel in zijn rapport.

Rebel onderzocht in opdracht van de PVV-fractie in Almere wat de gevolgen zijn van het stopzetten van de Floriade. Ook zijn de risico's van het project onder de loep genomen. Verder er is kritisch gekeken naar de maatschappelijke opbrengsten van het evenement. De PVV liet dit onderzoek uitvoeren omdat de gemeenteraad in mei vorig jaar bepaalde dat de volggroep Floriade dit onderzoek niet mocht laten uitvoeren. De volggroep bestaat uit een groepje raadsleden dat organisatie kritisch probeert te volgen.

Kosten kunnen fors oplopen

Onderzoeksbureau Rebel gaat uit van twee data dat er daadwerkelijk met de organisatie van het evenement gestopt zou kunnen worden: 30 juni 2018 en 31 december 2018. De uitgaven die de gemeente tot die data doet, zijn 20,06 en 26,82 miljoen euro. Als Almere stopt met de Floriade kost dat extra 3,66 miljoen euro extra omdat de afspraken met de Nederlandse Tuinbouw Raad dan zijn geschonden. De totale kosten komen dan eind juni op 23,72 miljoen euro, en eind december op 30,48 miljoen.

Maar daar blijft het niet bij. Rebel vindt het lastig in te schatten met wat voor claims andere partijen waarmee afspraken zijn gemaakt, zullen komen. Daarvoor is een grondige juridische analyse door een gespecialiseerd bureau nodig, zo stellen de onderzoekers.

Een belangrijk contract betreft die met de AIPH, een internationale vereniging van tuinbouwproducenten. Die overeenkomst draait om de term 'full gate fee payment', die bij een exit is verschuldigd. Onduidelijk is wat hier nu precies onder wordt verstaan. Bovendien is het Britse contractrecht van toepassing. Het bedrag zou potentieel kunnen oplopen tot 45 miljoen euro, zo waarschuwt Rebel. In het meest gunstige geval gaat het om 0,5 miljoen euro.

Dat betekent dat in het slechtste geval de gemeente ruim 75 miljoen euro kwijt is als de Floriade niet doorgaat. In het meest gunstige geval gaat het dan om ruim 24 miljoen euro.

Stoppen leidt tot imagoschade

Stoppen met de Floriade zou landelijk nieuws zijn, en dat kan een behoorlijk risico opleveren voor de gemeente. Volgens de onderzoekers kunnen potentiële toekomstige bewoners en bedrijven afhaken. Daar staat tegenover dat een deel van de bevolking het ook stoer kan vinden, een stad die nee durft te zeggen tegen een groot evenement.
Dat kan dan wel weer een negatief effect hebben op het binnenhalen van andere grote evenementen in de nabije toekomst.

De PVV vindt stoppen verantwoord

De PVV schrijft op haar website dat de partij stoppen met de Floriade verantwoord vindt. Stoppen levert als uitgangspunt een bedrag van 23 miljoen euro op, zo stelt de partij. Het bedrag is volgens de partij op onderdelen nog 'onderhandelbaar', maar gaat daar niet verder op in. Ook wordt er niet ingegaan op de mogelijke claims die volgens Rebel nog op de gemeente kunnen afkomen. De partij benadrukt dat de Floriade volgens Rebel een 'geloofskwestie' is, waarbij optimisten wijzen op de kansen en pessimisten op de risico's. Wat de PVV betreft blijft het 'gokken met het geld van Almeerse burgers' en is de kans op een goede uitkomst, gezien eerdere Floriades, ronduit slecht.

Wat zijn de maatschappelijke opbrengsten?

De PVV wijst ook op de kritische noten die Rebel in zijn rapport kraakt. Die betreffen vooral de geschatte effecten van de Floriade. Zo gaat de gemeente in de economische analyse uit van maximaal 2,5 miljoen bezoekers, maar in de businesscase van de Floriade wordt met een pessimistisch scenario gerekend van 1,8 bezoekers. Verder wordt er geen opsplitsing gemaakt tussen eenmalige bezoeken en herhaalbezoeken. Het is volgens Rebel onlogisch om bij een herhaalbezoek uit te gaan van evenveel bestedingen. Het bureau stelt dat bezoekers logischerwijs minder uitgeven aan bijvoorbeeld souvenirs als ze een tweede of derde keer komen.

Verder wordt er uitgegaan van 90 tot 100 miljoen aan bestedingen van bezoekers. Maar ongeveer de helft hiervan is al opgenomen in de businesscase, als uitgaven aan entreegeld, horeca, parkeren en merchandising. Die bestedingen zijn dus niet extra ten opzichte van de businesscase, maar zijn daar al in verrekend. Verder zal het geld waarschijnlijk niet alleen in Almere worden uitgeven. Toeleveranciers en bedrijven die actief zijn op de Floriade komen voor een deel elders uit het land.

Zijn er wel genoeg slaapplaatsen?

Op de overnachtingen in Almere kan ook worden afgedongen. De analyse gaat uit van 2150 overnachtingen per dag, maar volgens de meest recente cijfers zijn er 2019 plekken in hotels, pensions en jeugdaccommodaties. Dat zou betekenen dat een deel van de bezoekers gaat kamperen. Het ligt volgens de onderzoekers voor de hand dat er in elk geval sprake zal zijn van een verdringingseffect. Omdat er meer vraag ontstaat naar slaapplaatsen, zullen toeristen die anders naar Flevoland waren gekomen geen plek kunnen vinden, of vanwege de hogere prijzen een andere bestemming zoeken.

Rebel vindt de werkgelegenheid die de Floriade kan opleveren optimistisch ingeschat. Ook zou onduidelijk zijn hoe de gemeente heeft berekend dat het versneld aanleggen van de nieuwe A6 24 miljoen euro oplevert.

Schat Almere het aantal bezoekers goed in?

De onderzoekers hebben verder gekeken of de gemeente de risico's realistisch inschat. Een belangrijk punt daarbij is het aantal te verwachten bezoekers, dat op 2 miljoen is geraamd. Het is volgens de onderzoekers aannemelijk dat de Floriade in de randstad meer bezoekers trekt dan een Floriade buiten de randstad die zich tijdens de economische crisis afspeelde. Ook wordt het in Almere waarschijnlijk een kwalitatief hoogwaardiger evenement. Aan de andere kant is het aantal bezoekers van Floriades sinds 1972 dalende. Innovatieve thema's zouden juist de oudere bezoekers minder kunnen aanspraken.

De gemeente gaat in haar aannames uit van 7,5% aan vrijkaarten. Dit is de helft van het aantal tijdens de Floriade in 2012 in Venlo. Rebel heeft nauwelijks onderbouwing aangetroffen voor dit verschil. De organisatie heeft in de ogen van de onderzoekers wel een realistische risicovoorziening opgenomen, mocht het aantal bezoekers tegenvallen.

Zijn alle overheidsbijdragen al zeker?

Rebel wijst erop dat niet alle overheidsbijdragen al zeker zijn. De bijdrage van het Rijk is gebaseerd op een intentie, van tussen de 5 en 10 miljoen euro. Hierover moet volgens de onderzoekers op korte termijn meer duidelijkheid komen.

Rebel beveelt de gemeente aan om een hoger marketingbudget te reserveren. Almere had deze post juist met 2,5 miljoen verlaagd, maar dat vindt Rebel risicovol. Het marketingbudget in Venlo moest gedurende het evenement namelijk worden verhoogd.

Verder wijst het onderzoeksbureau er op dat de kosten voor de beveiliging nog onbekend zijn, en er ook nog geen veiligheidsplan ligt.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!