omroep flevoland

De Rijksoverheid hoort aan tafel te zitten bij de onderhandelingen met Meta en moet ook meer initiatief nemen. Dat vindt bestuursdeskundige John Bijl van het Periklesinstituut. De gemeenteraad van Zeewolde wil op 16 december stemmen over de komst van het datacenter van Meta, het moederbedrijf van Facebook, Instagram en WhatsApp. Volgens Bijl hoort niet alleen de gemeente Zeewolde daarmee opgezadeld te worden.

Het Periklesinstituut houdt zich bezig met coaching en begeleiding van politici in Provinciale Staten en gemeenteraden. De raadsleden van Zeewolde doen het politieke werk parttime. Volgens Bijl gaat het om zo'n 8 à 12 uur per week. “En je dan inlezen in al die stapels documentatie: dat is niet te doen. Niet zonder ondersteuning.” Of de gemeenteraad van Zeewolde genoeg bagage heeft om het besluit te nemen, kan Bijl van het Periklesinstituut niet zeggen.

De gemeenteraad kan wel ondersteuning regelen. Daarnaast levert het college van burgemeester en wethouders informatie. Toch raadt Bijl de politici aan om zelf informatie in te winnen. “Gemeenteraden zijn in het verleden niet altijd goed gebleken in het goed laten ondersteunen. Want dat kost weer geld en dat geld stoppen ze liever in de samenleving in plaats van adviesbureaus. En dan weet je nooit of ze voldoende informatie hebben.”

Tijd nemen en goed adviseren
Een gemeenteraad zoals die in Zeewolde is volgens John Bijl al snel onderbemand. Hij raadt raadsleden aan om vooral tijd te nemen en zich goed te laten informeren. De besluiten die in Zeewolde worden genomen, kunnen volgens Bijl van invloed zijn op andere plekken in het land. Als voorbeeld noemt hij het energiegebruik van Meta. “Dat moet ergens worden gewonnen. Die dieselgeneratoren, windmolens of zonneweides komen echt niet alleen in Zeewolde.”

John Bijl noemt het datacenter een ‘bovenregionaal dossier’. Het is iets wat de gemeenteraad van Zeewolde niet in zijn eentje moet oplossen, vindt Bijl. Hij pleit voor wetgeving. Een gemeente kan volgens John Bijl veel met verordeningen doen, maar geen wetten makken. Daar heb je de landelijke overheid voor nodig.

Precedent scheppen
Daarnaast kan het besluit van de gemeenteraad van Zeewolde een precedent scheppen voor andere datacenters of grote projecten in andere plekken in het land. “Dan zou het toch heel gek zijn dat het in Groningen of in Friesland anders wordt georganiseerd dan in Zeewolde, zeker met dit soort grote partners. Dus heb je het Rijk al heel gauw nodig om dingen in te regelen. Die hoort daar dus aan tafel te zitten en veel meer initiatief te nemen dan dat het nu doet.”