omroep flevoland

Het Rijksvastgoedbedrijf maakt sinds kort gebruik van Artificiële Intelligentie (AI) om te controleren of akkerbouwers zich aan afspraken houden.

De grootgrondbezitter ontdekte dat als grond maar voor een paar jaar verhuurd wordt, de verleiding voor veel boeren groot is de akkers té intensief te gebruiken.

Dit doen ze door achter elkaar gewassen te telen die het meeste opbrengen, maar ook de grond zwaar belasten. "In 2018 ontdekten we dat bij veertig procent van onze kort verpachte grond iets niet volgens de afspraken ging", vertelt Eelco Terpstra van het Rijksvastgoedbedrijf.

Gezonde grond
Om grond gezond te houden, is het belangrijk niet altijd hetzelfde te verbouwen. Het ene jaar verbouw je bloemkolen, het jaar daarna bijvoorbeeld graan en daarna weer aardappelen. Je houdt de akker op die manier gezond.

Als het eigen grond is van boeren, wordt dit goed gedaan. Ook bij langdurende pachtcontracten worden de akkers verstandig gebruikt. Het probleem zit bij contracten van bijvoorbeeld vijf of zes jaar.

"We willen grip houden op die korte contracten. Daarom schrijven we teeltplannen voor waarin staat wat je wanneer moet verbouwen. Het kan ook zijn dat je een rustgewas zoals graan moet planten. Graan geeft de akker rust, maar levert financieel niet veel op.

Tulpen lucratiever dan graan

Rentmeester Janine Mepschen gaat langs bij boeren om te controleren of ze zich aan de afspraken houden. Maar haar werk is tijdrovend. "Ik moet hele akkers aflopen en kijken of alles klopt. Van de weg af kan je natuurlijk maar een klein stukje zien", legt Mepschen uit.

Rentmeester Janine Mepschen

"De foto's vanuit de ruimte zijn niet altijd even scherp maar door veel afbeeldingen te combineren over een langere tijd kan AI inmiddels zo’n dertig gewassen onderscheiden. We geven de data door aan het Rijksvastgoedbedrijf die dan aan de hand van die gegevens kan zien of er afwijkingen zijn op bepaalde akkers", vertelt ontwikkelaar Joost Meulenbeld.

AI-beeld van akkers

Zwaardere sancties
Mepschen verwacht dat boeren zich beter aan de afspraken gaan houden nu ze weten dat er doeltreffender gecontroleerd wordt. Ook wordt gesjoemel zwaarder bestraft. Eerder kreeg je de eerste keer dat je gepakt werd nog een waarschuwing. Nu krijg je direct een fikse boete. Als je nog een keer betrapt wordt, zijn de gevolgen nog serieuzer: de pachtovereenkomst wordt gestopt en je moet van de grond af.

Graanoogst