omroep flevoland

Drie jeugdbeschermingsorganisaties bereiden een kort geding voor tegen de gemeente Lelystad. Volgens de organisaties Samen Veilig, William Schrikker Stichting en het Leger des Heils handelt Lelystad in strijd met de Jeugdwet. Uitspraken van rechters over welke zorg een kind nodig heeft zouden worden genegeerd.

Bestuurder Paul Janssen van Samen Veilig bevestigt dat zijn organisatie samen met William Schrikker en het Leger des Heils vorige week een zogeheten aanzegging naar de gemeente Lelystad heeft gestuurd. Daarin wordt het kort geding aangekondigd.

Lelystad heeft vorig jaar een nieuwe werkwijze ingevoerd om de jeugdzorg efficiënter en goedkoper te maken. De gemeente wil zelf bepalen welke zorg voor een kind of gezin het beste is. Als het simpeler en goedkoper kan, heeft dat de voorkeur.

Volgens Paul Janssen leidt de nieuwe werkwijze er toe dat kinderen niet de zorg krijgen die nodig is. "Ambtenaren gaan op de stoel van de rechter en de jeugdbeschermingsorganisaties zitten om te bepalen welke zorg nodig is. Lelystad houdt zich hiermee niet aan de Jeugdwet." Het kort geding dient mogelijk binnen enkele weken.

Meningsverschil
Het kort geding komt op een moment dat Lelystad een groot meningsverschil heeft met Almere, Dronten, Urk en Noordoostpolder over samenwerking in de jeugdzorg. De gemeenten kopen al jaren gezamenlijk zorg in bij aanbieders.

Maar Lelystad weigert een intentieovereenkomst te tekenen over de samenwerking met de gemeenten, die wettelijk vanaf 2027 verplicht wordt. De gemeenteraad heeft zich recent achter deze opstelling geschaard.

De provinciehoofdstad wil zelf de regie houden over de jeugdzorg en kunnen afwijken van wat zorgaanbieders en verwijzers adviseren. Dat kan goedkoper zijn, maar is volgens Lelystad ook in het belang van het kind.

Totaal 21 zorgaanbieders maken zich grote zorgen. Zij merken dat het moeilijker is om afspraken te maken met Lelystad, nu die gemeente zelf wil bepalen welke zorg zij inkoopt of niet. De aanbieders hebben bij Almere als centrumgemeente jeugdzorg aangeklopt.

"Waar het in essentie om draait is dat we er niet uitkomen hoe je het belang van een zorgaanbieder weegt," reageert de Almeerse wethouder Froukje de Jonge desgevraagd.

"Als een aanbieder vindt dat dit kind op een crisisplaats moet worden gezet en daarna psychiatrische zorg moet krijgen, dan zegt Lelystad: 'Wij gaan zelf kijken hoe we dat invullen'. Dan kan het zijn dat ze iemand op voetbal en drie dagen op dagbesteding zetten, waarvan een aanbieder oordeelt dat dat geen passende zorg is."

Volgens De Jonge wil Lelystad zo min mogelijk zorg inkopen en niet in zee met bepaalde aanbieders: "Dat maakt het heel ingewikkeld. Lelystad is het voortdurend met van alles niet eens. We zijn eindeloos in gesprek, ik kan het woord 'gesprek' bijna niet meer horen."

Grotere rol Almere
Urk, Noordoostpolder, Dronten maar opvallend genoeg toch ook Lelystad hebben Almere nu gemachtigd om als centrumgemeente zorgaanbieders te helpen, die in Lelystad tegen problemen aanlopen. Volgens De Jonge betekent dit dat enkele Lelystadse kinderen buiten hun stad jeugdzorg krijgen, omdat zorgaanbieders er met Lelystad niet uit komen.

De Jonge heeft de Almeerse gemeenteraad woensdag geïnformeerd over de volmacht die Almere heeft gekregen. "Alle gemeenten moeten volgens onze manier gaan werken. Is daarmee het probleem opgelost? Nee, natuurlijk niet, want Lelystad zal blijven zeggen dat ze het er niet mee eens zijn," aldus De Jonge.

Net als de drie jeugdbeschermingsorganisaties denkt Almere dat wat Lelystad doet in strijd is met de Jeugdwet. "De organisaties werken met een machtiging van de rechter, die bepaalt welke hulp moet worden geboden. Lelystad zegt: 'Dank u wel voor het advies, wij gaan zelf kijken wat we vinden.' Volgens ons mag dat gewoon niet. Misschien is het goed dat de rechter daar een keer een uitspraak over doet."

Veel gesprekken
De vier gemeenten hebben volgens De Jonge héél veel gesprekken gevoerd over het meningsverschil. Er wordt nu een commissie van experts aangetrokken om een oplossing te vinden, maar die komt niet met een bindend advies.

De Almeerse wethouder zegt dat er ook met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport veelvuldig overleg is, net als met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Froukje de Jonge hoort dat het ministerie bekijkt of zij het zwaarste middel moet inzetten: een aanwijzing voor Lelystad. In dat geval wordt Lelystad tot de orde geroepen om met de andere gemeenten en zorgaanbieders te blijven samenwerken.