omroep flevoland

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) mag voorlopig geen dwangsom opleggen aan de curatoren van de failliete MC IJsselmeerziekenhuizen, om op die manier documenten op te eisen. Dat heeft de Raad van State donderdag bepaald tijdens een korte zitting in Den Haag.

De IGJ is samen met de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) bezig met een groot onderzoek naar het faillissement van de ziekenhuizen in Lelystad en Emmeloord. Die gingen op 25 oktober vorig jaar failliet.

Het onderzoek gaat na of er voorafgaand aan het faillissement door de MC Groep door Loek Winter of andere betrokkenen onbehoorlijke financiële constructies zijn gebruikt. Daarvoor wil de IGJ zo snel mogelijk inzage in een groot aantal documenten, notulen, bankafschriften en verslagen om inzicht te krijgen in wat er allemaal is misgegaan. Ook wil de Inspectie uitvissen of de verantwoordelijke bestuurders en toezichthouders financiële malversaties hebben begaan.

Ondanks een dringend verzoek van minister Bruins (Medische Zorg) weigerden de curatoren Alice van der Schee en Frank Nowee de gevraagde stukken beschikbaar te stellen. Daarop legde de Inspectie de curatoren in augustus een dwangsom op van 5.000 euro met een maximum van 50.000 euro. De curatoren zijn hier tegen in bezwaar gegaan en wilden met de spoedzitting gedaan krijgen dat ze de dwangsom niet hoeven te betalen.

Voordeel van de twijfel
Rechter en staatsraad Nico Verheij deed direct uitspraak en gaf de curatoren het voordeel van de twijfel. Volgens hem gaat het om een ingewikkelde kwestie over de vraag wie bevoegd is om welke informatie van het failliete ziekenhuis te beoordelen. Dat kan niet even in een spoedprocedure worden bepaald.

Verheij snapte niet goed waarom de Inspectie zo’n haast heeft om alle informatie zo snel mogelijk boven tafel te krijgen. Bovendien kan informatie maar één keer worden overlegd of openbaar gemaakt. Dat is dan niet meer terug te draaien als later tijdens een bodemzaak blijkt dat de informatie niet aan de Inspectie overlegd mocht worden. De curatoren gaven aan nog minstens tot eind 2020 nodig te hebben om de failliete boedel van de MC IJsselmeerziekenhuizen af te handelen.

Lijnrecht tegenover elkaar
Tijdens de zitting werd duidelijk dat de Inspectie en de curatoren lijnrecht tegenover elkaar stonden. De raadsman van de curatoren hamerde er op dat het overleggen van allerlei gevoelige financiële informatie aan de Inspectie in strijd is met de faillissementswet en de wet- en regelgeving op het gebied van de zorginstellingen en het toezicht daarop.

De curatoren vinden dat zij alleen door de wetgever als verantwoordelijk instantie zijn aangewezen om een failliete boedel af te handelen. Daarbij staan belangen van schuldeisers en de boedel voorop. De curatoren menen dat de IGJ alleen actief toezicht kan houden op instellingen die daadwerkelijk zorg verlenen. De MC IJsselmeerziekenhuizen doen dat niet meer, en zijn te vergelijken met elk ander failliet bedrijf.

Minister Bruins wil nu een hoorzitting beleggen over de bezwaren van de curatoren. Pas zes weken nadat de minister hierover een uitspraak heeft gedaan mag de dwangsom weer worden opgelegd. De curatoren zouden daarna een uitgebreide bodemzaak bij de Raad van State kunnen aanspannen.

Meer onderzoeken naar faillissement
Overigens lopen er meerdere onderzoeken rond het faillissement. De commissie Van Manen onderzoekt de gang van zaken om hieruit lessen te trekken. Ook met deze commissie weigerden de curatoren documenten te delen en eisten zij dat de commissie geen onderzoek naar hun eigen rol zou mogen doen. Volgens het ministerie heeft deze commissie geen mogelijkheden om de gevraagde documenten wettelijk af te dwingen.

Verder doet de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) onderzoek naar de patiëntveiligheid ten tijde van het faillissement. Dat richt zich met name op MC Slotervaart in Amsterdam, dat tegelijk met de MC IJsselmeerziekenhuizen failliet ging. De curatoren van dit ziekenhuis zijn wel bereid geweest om documenten te verstrekken. Ten slotte doen de curatoren dus zelf onderzoek naar het faillissement.