omroep flevoland

Het aantal Nederlandse kotters zal de komende jaren met tien tot vijftien procent afnemen. Dat verwacht ABN AMRO op basis van eigen onderzoek, dat dinsdag gepubliceerd is. De bank verwacht dat overheidssteun voor een deel van de vissers te laat zal komen. Een derde van de kottereigenaren denkt sowieso met financiële problemen te maken te krijgen, aldus ABN AMRO.

Op dit moment zit de sector al een tijd in grote problemen. Het afgelopen jaar met name door de toegenomen brandstofprijzen. Daardoor kan ook een groot deel van de Urker kottervloot niet uitvaren. De opbrengsten van het vissen wegen voor veel vissers niet op tegen de kosten. "Iedereen kijkt er naar, iedereen weet dat de vloot verdrinkt en niemand helpt ons", zei visser Jan de Boer in mei van dit jaar.

Algehele malaise
Het zijn niet alleen de brandstofprijzen die vissers tot wanhoop drijven. Brexit, windparken op zee, kritiek op vangstmethoden, alles draagt bij aan het algehele gevoel van malaise in de sector. Ook de vraag naar vis uit de Noordzee staat onder druk, zegt ABN AMRO. De koopkracht aan het einde van dit jaar zal de vraag naar vis negatief beïnvloeden. Mensen hebben dan mogelijk minder geld om uit te geven in bijvoorbeeld restaurants. Op de lange termijn neemt de vraag in Nederland en andere EU-landen naar verwachting wel weer toe. Maar toch zal die de krimp van de vissersvloot niet tegenhouden, denkt de bank.

Hoewel komende maand de inschrijving geopend wordt voor een saneringsregeling van 155 miljoen, is het de vraag hoeveel vissers hiervan gebruik gaan maken. Er klinken namelijk enorm veel kritische geluiden over de voorwaarden in de regeling.

Zo krijgen kottereigenaren alleen een vergoeding voor de sloop van hun vaartuig, aan de hand van het gewicht van de kotter. Maar de zorgvuldig opgebouwde vangstrechten worden niet vergoed. En het zijn juist die rechten waar vissers soms miljoenen in hebben geïnvesteerd. De sector wil daarom nog deze maand opnieuw om tafel met minister Staghouwer.

Ook ABN kijkt kritisch naar de rol van de overheid, zegt sectorbankier Visserij Jan de Ruyter. De regering zou sneller over de brug moeten komen met maatregelen: "Tijd is eigenlijk de grootste vijand op dit moment. Want als bedrijven geen rendabele exploitatie kunnen laten zien dan gaat het kaarsje langzaam uit. Een aantal oorzaken zijn tijdelijk en de sector zouden we met financiering over deze hobbel kunnen helpen." De Ruyter zou op de korte termijn een extra financiële compensatie voor de dure brandstof willen zien: "We moeten met elkaar zorgen om over de hobbel te komen. Bijvoorbeeld door compensatie voor de hogere brandstofprijzen. Verder is er meer perspectief voor de vissers nodig om onzekerheid weg te nemen."

Bank wil dat vissers duurzame experimenten kunnen houden
De schepen die de komende jaren wel in de vraag naar vis blijven voorzien, zullen volgens ABN AMRO moeten innoveren en verduurzamen. Dat is ook wat de overheid voor ogen heeft. Volgens de bank moeten vissers onder meer de ruimte krijgen om te experimenteren, bijvoorbeeld met het vissen in de buurt van windmolenparken.

In totaal zijn in de Nederlandse visserijsector 250 bedrijven actief. Het leeuwendeel daarvan betreft zelfstandige ondernemers die werken met één schip. De sector is jaarlijks goed voor 80 miljoen kilogram vis met een waarde van 250 miljoen euro.